एकटा

नेहमीप्रमाणे आज रात्री पण त्याच्यासोबत त्याचा एकटेपणा चालत होता. दिवसभर रंग खेळलेल्या रस्त्यांनी रात्री सुटकेचा निःश्वास टाकल्यामुळे रस्त्यावर निरव शांतता पसरली होती. अंदाजे वेळ माहिती नसली तरी मुहूर्त दोन रात्रींच्या भेटीचा होता.

प्रत्येक पावलागणिक त्याच्या डोळ्यांसमोरून एक चेहरा तरळून जायचा अन प्रत्येक चेहऱ्यासोबतच सुख-दुखाचा लाव्हा डोळ्यातून उसळी घ्यायचा. आज संपूर्ण शहर कितीतरी रंगामध्ये न्हाहून गेलेले असताना तो स्वतः इतका कोरडा कसा? मुळात दिवसें-दिवस त्याचा कोरडेपणा इतका प्रभावी होत होता कि त्याच्या कोरडेपणाला चिंब भिजवण्याची शक्ती कोणतीच भावना बाळगू शकत नव्हती. काही दिवसांपूर्वी त्याला एक आशेची किरण दिसली होती अन एखाद्या कस्तुरीमृगाप्रमाणे तो त्या आशेचा पाठलाग करू लागला आणि तो पाठलाग त्याला 'त्या' खोल गर्तेत घेऊन गेला जेथून तो एकेकाळी महत्प्रयासाने बाहेर पडला होता.

“कुइएन्न्न्न्न्न” शब्दात न लिहिता येणाऱ्या गाडीच्या ब्रेकच्या आवाजाने तो भानावर आला. गाडीचा चालक त्याला वाट्टेल ते बोलून क्षणार्धात नाहीसादेखील झाला. यानंतर त्याला स्वतःच्याच येणाऱ्या रागामध्ये भयंकर भर पडली.

“एका "दिवसाला" स्वतःच्या कोलाहलातूनदेखील "रात्री" शांतता भेटते परंतु त्याला मात्र ती स्वतःची शांत रात्र सापडत नव्हती.”

घर अजून दृष्टीपथातदेखील नव्हतं. नेहमीप्रमाणे त्याच्या नातेवाईकाकडून रात्री उशिरा तो घराकडे चालला होता. रस्ता पायाखालचा असल्यामुळे तो अगदी रस्त्यावर उभा जरी राहिला असता ना तरी रस्त्याने त्याला रूमपर्यंत सोडले असते, इतकी त्याची  रस्त्यासोबत गट्टी जमली होती, फक्त रस्त्याशीच!!!

चौकात आल्यानंतर त्याच लक्ष एका गोंधळाकडे वेधलं गेलं. चौकाच्या कोपऱ्यावर पाच-सहा लहान रंग-बेरंगी मुलं धम्माल करत होती. त्यांचे चेहरे रंगामुळे झाकलेले असले तरी ते चेहरे ट्राफिक सिग्नल वर काही पैशांच्या मोबदल्यामध्ये दुवा विकणाऱ्या श्रीमंत भिकाऱ्यांसोबत मिळते-जुळते वाटत होते.

आज रंगपंचमी होती... रंगोत्सव... रंगाचादिवस... रंगासोबत आनंदाची उधळण... रंगपंचमी संपली होती पण त्या लहान मुलांच्या मौजेचं, आनंदाचं कारण मात्र संपलं नव्हतं. ती लहानशी मुलं आनंदाच्या एका क्षणाला युगामध्ये बदलून जगत होती अन तो स्वतःचं एका क्षणाचं दुःख युगानुयुगे जगत होता. त्या कंपूमधिल एका धीट मुलाने त्याच्यावर रंग उधळला अन "बुरा ना मानो होली है" असे काही बाही ओरडत निघून पण गेला.

तोक्षण... तो रंग... तो लहानगा विना चेहऱ्याचा मुलगा. तो स्तिमितच राहिला. त्याला आनंदाची चावी मिळाली होती कि आपणच असतो जे एका क्षणाचा आनंद युग-युग जगतो किंवा एका क्षणाच्या दुःखाला आयुष्यभर उराशी कवटाळून रडत बसतो.

त्याने एकदा कपडे झटकले. कपड्यावरच्या रंगासोबत मनावरचे मळभ पण झटकले गेले अन तो चालू लागला. या चालण्यामध्ये उत्साह होता. एक दुडकी लय होती, कारण हा दिवस नवा होता अन दूर कोठेतरी रेडिओ गुणगुणत होतां.........

"मै जिंदगीका साथ निभाता चला गया,

हर फिक्र को धुंये मे उडाता चला गया"

लेखक- प्रज्वल सुंदरराव पारडे.

(Oct 2015)